Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, Ege’nin 100 Büyük Sanayi Kuruluşu’nu açıkladı. Yorgancılar toplantıya COVİD-19 önlemlerine vatandaşların yeterli özeni göstermediğini belirterek, ikinci bir dalganın olmaması temennisi ile başladı. Yorgancılar, EBSO üyesi sanayicilerin tümüne de COVİD-19 testi yaptıracaklarını müjdeledi. 100 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasına baktığımızda da 38 yıldır sürdürülen bu çalışmada listedeki sıralamanın çok değişmediği görüldü.
Karlılık azaldı, borçlanma arttı
Ancak geçen yıl ekonomide yaşanan daralmanın rakamlara olumsuz yansıdığı gözlenirken, özellikle karlılıkların azaldığı ve firmaların daha çok borçlandığı bir dönem yaşandığı ortaya çıktı. Brüt karlılıklar yüzde 27 gerilerken, net karlılığın yüzde 38’e varan ölçüde düşmesi sanayicinin 2019 yılını kötü geçirdiğini gösteriyor. Çalışmadan çıkan bir diğer önemli sonuç ise sanayicilerin üretimleri ile değil de daha çok üretim dışı faaliyetleri ile ayakta kaldığını gösteriyor. Rakamları açıklarken EBSO Başkanı Yorgancılar’ın üzerinde durduğu bir diğer konu ise sanayicinin geçen yıl yatırımlarını azaltması ve son 5-6 yıldır ekonomideki büyümeye rağmen istihdamın yerinde sayması oldu.
Ar-ge harcamaları çok düşük
Yorgancılar, konuşması boyunca sürekli üretim ve ihracat olmadan Türkiye’nin büyüme şansının olmadığını vurgularken, sanayicinin ar-ge yatırımlarına ayırdığı bütçenin de binde 39 gibi çok düşük bir seviyede olduğunu belirterek, bununla da katma değerli üretim ve ihracat hedefine ulaşılmasının çok zor olduğuna işaret etti. Yorgancılar toplantıda Ocak 2020 de EBSO Meclis Toplantısı’nda yaptığı tespitlerin büyük bir bölümünün ne yazık ki doğru çıktığına işaret ederken, bundan sonrası için yapılması gerekenleri de tek tek sıraladı.
Borçlar azaltılmalı, sanayi ve tarıma odaklanılmalı
Bunların en başında ise yeni bir ekonomik program ve yeni bir heyecanın oluşturulmasının altını çizdi. Yorgancılar ayrıca, borçların ötelenmesinin yerine azaltılmasını, ihracat seferberliği başlatılmasını, işsizliğin azaltılması için mevcut çalışanlara 1 yıl SGK primi muafiyeti ile yeni işe alınanlara gelir vergisi muafiyeti sağlanmasını ve sanayi ve tarım yatırımlarına odaklanılması, enerji fatura bedellerinin de 2020 yılı için indirilmesi gerektiğini açıkladı. Ülke ekonomisinin geleceği için Yorgancılar’ın tespitlerine katılmamak mümkün değil. Yorgancılar 2020 yılı içinde ümitsiz olmadığını yüzde 1’lerin üzerinde bir büyüme rakamı öngördüğünü belirtti. Ayrıca kısa çalışma ödeneği gibi pandemi sürecinde gündeme gelen desteklerin devam etmesinin de faydalı olacağını söyledi.
Darboğazları yeni heyecanlarla aşarız
Sanayicilerin temsilcisi Yorgancılar’ın belirttiği gibi en önemli şey yeni bir ekonomik program ve yeni bir heyecan. Şu anda en büyük eksikliğimiz bu. 2000’li yılların başında olduğu gibi, ekonomide yeni bir heyecana ihtiyaç var. O heyecan olduktan sonra ekonominin büyümemesi, işsizliğe çare bulunmaması gibi bir şey söz konusu olamaz. Tabii bunun içinde topluma her alanda umut verilmesi, her şeyin daha güzel olacağına dair bir tablonun ortaya konması gerekir. Türkiye ne zaman bunu sağlarsa, başta ekonomi olmak üzere girdiği bütün darboğazlardan da çıkacaktır. Bunu Yorgancılar gibi yurttaşlar olarak biz de istiyoruz. Nasıl bir insan heyecan ve tutkuyla bir işe sarıldığında çalışma ve azminide eklediğinde başarı arkadan geliyorsa, ulus olarak da bunları yaptığımızda başaramamak gibi bir sonucumuz olamaz.