Son üç yılda otomobil sektörünün yaşadığı ve tüketicinin sıfır ya da ikinci el araba alırken, bu kadar kaos ve karmaşa yaşadığı başka bir dönem hatırlamıyorum. Aslında geçmişe baktığımızda 8 ila 10 yılda bir otomotiv sektöründeki çeşitli ekonomik geçişlerde, geçici daralmalar olur. Sadece son bir yılda, yok covid 19 pandemisi, yok döviz kuru derken, sıfır araç almak ve istediğimiz araca kavuşmak için neredeyse paramızla torpil arar olduk.
2020 yılında pandemi sebebiyle sıfır araç pazarında yaşanan aksaklıklara bağlı olarak, ikinci el otomobiletalebin artmasıyla fiyatlarda büyük bir artış yaşandı. 2021 yılıyla birlikte piyasaya giren sıfır araç sayısının artması ve döviz kurlarında düşüşle ikinci el fiyatları gerilerken, satışlarda yüzde 70 civarında durgunluk söz konusu oldu.
Bu daralma sürecinin çok uzun olacağını zannetmiyorum. Çok uluslu sıfır araç üreticisi markaların sözcülerinin ya da üst düzey yöneticilerinin elektronik parça tedariğinde zorluk yaşadıklarına dair açıklamalar var. Keza ülkemizin önemli otomobil markalarından birininde elektronik parça ithalatında zorluk çektiklerini belirtmesi, sıfır araç üretiminde yine bir daralma olacağı anlamına geliyor.
Sektör bileşenlerinin açıklamalarını da değerlendirirsek, 2021 Nisan ayı ortalarından sonra ikinci el otomobil pazarı hareketlenmeye başlayacaktır. Şu anda fiyatlarda geçen senenin yüksek trendinden yüzde 15-25 aralığında düşüş var. Bu düşüşü tüm sınıflarda görüyoruz. Ancak düşüş artık belli bir noktaya geldi ve daha aşağıya doğru düşmeyeceği gibi stabil bir hale dönüşmüştür. Önümüzdeki 1 ay içerisinde yükseliş tekrar başlayacaktır, otomobil alacaklara hatırlatırım. Bundan sonra ikinci elde daha dikkatli ve kontrollüpazar şartları oluşacaktır.
Sıfır araç üreticileri her ne kadar bir takım açıklamalar yapsalar da, pandeminin yeni dalgalarına daha hazırlıklı olacaklardır. İkinci el otomobil pazarında fiyat dengesi sıfır araç tedarikinin sağlanması halinde, lojistik sorunların ortadan kalkması ve mevcut ikinci el otomobil stok maliyetlerinin kontrollü seviyeye çekilmesine bağlı. İçinde bulunduğumuz dönemde Covid-19 pandemisinin ve dolayısıyla aşı gelişmeleri her sektörü olduğu gibi otomotiv sektörünü de direkt olarak ilgilendiriyor. Yeni araç tedariğinde üretim kısıtlarına bağlı olarak 2020 yılına benzer bir sorun yaşanırsa veya otomotiv sektörü tedarikçilerinde uzun soluklu sorunlar yaşanırsa talep tekrar ikinci el araçlara yönelir.
Bu durumda yine arz-talep dengesi nedeniyle fiyatlarda artış yaşanması söz konusu olabilir. Ancak üreticiler bu defa pandeminin ilk dönemine göre daha hazırlıklı durumdalar.
2021 yılında ise, "2020 yılında TÜİK verilerine göre 6 milyon 500 bin otomobil el değiştirdi ve 2019 yılına oranla yüzde 4 seviyesinde bir büyüme gerçekleşti. 2021 yılı Ocak ayında ise yaklaşık 250 bin otomobilin el değiştirdiğini ve bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60 seviyesinde bir daralma söz konusu olduğunu görüyoruz.
Yine de aşılama oranlarının artması ve 1 Mart Pandemi kararları paralelinde hayatın tekrar hareketleneceğini düşünüyorum. Tüketicilerin pandemiyle birlikte artan sahiplenme isteklerinde devamlılık ve destekleyici finansal çözümler söz konusu olursa pazarda Nisan-Mayıs aylarında talep artışı meydana gelir.
2021 yılının bir önceki yıla paralel daha fazla ikinci el aracın el değiştireceği kanaatinde olduğumu belirtirim. Bu arada ikinci el araç almak isteyenlere tavsiyem, mutlaka doğru ve tescili oto satıcılarından araç beğenmeleridir. Bununla birlikte muhakkak oto servis bakım tamirhanenizin ustalarından ön görüş alıp, mümkünse ekspertiz öncesi tamircinize götürün. Tescilli ve yetkin ekspertiz firmalarında ekspertizlerini yaptırıp araç sahibi olun.
Kalın sağlıcakla.