Hale Halime YILDIRIM / GÜNDEME BAKIŞ - Amerika Birleşik Devletleri (ABD) kuş gribiyle sarsıldı. Salgın beyaz etin yanı sıra, yumurta sektörünü de vurdu. Arzın azalması fiyatlarda yüzde 53 artışa neden oldu. ABD, yumurta krizini çözmek için ithalat yapacağını açıkladı. ABD’nin ithalat yapacağı ülkeler arasında Türkiye de vardı. ABD, Türkiye’den 15 bin ton yumurta talep etti, Türkiye’den onay alan 4 firma da ihracat için hazırlıklara başladı.
İHRACATA FON KESİNTİSİ
Ancak, Bakanlık Türkiye’nin iç piyasasında yumurta fiyatlarında artış meydana geldiği gerekçesiyle, yumurta ihracatında kilogram başına 50 cent Destekleme Fiyat İstikrarı Fonu (DFİF) kapsamında kesinti getirdi.
“İHRACATA ARA VERECEĞİZ”
Alınan kesinti kararının yumurta üreticisi ve ihracatçısına nasıl yansıyacağını anlatan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) Başkanvekili ve Ege İhracatçı Birlikleri Üyesi Bedri Girit, karardan vazgeçilmediği takdirde Türkiye’nin Amerika’ya da, Avrupa’ya da ihracat gelirini kaybedebileceğini vurguladı. Girit, “Kesinti, ihracatçıyı kesinlikle etkiler çünkü çok yüksek tutulmuş fon, bu kadar yüksek fonla ihracat yapmak çok zor. 24 tonluk bir kamyon için 12 bin dolar fon kesimi isteniyor. Bu rakamlarla yurtdışında fiyat tutturmayız, müşteriden de bu parayı isteyemeyiz. Çünkü müşteri ‘Beni ilgilendirmez senin hükümetinin aldığı bir karar’ diyecek. Yani dolayısıyla çok zor bir durum, biz ihracata ara vereceğiz” dedi.
“HÜKÜMET ACELECİ DAVRANDI”
Aynı zamanda yumurta üreticisi olan Girit, “Hükümet fiyatlar artmasın diye böyle bir çözüm üretmiş ama bu çözüm zarar verici bir çözüm, daha büyük kitleye zarar veriyor. Ramazan ayında fiyatın aşırı artması tabi ki problem, halkımızın ucuza protein kaynağına erişebilmesi lazım, temel gıda bu. Burada fahiş bir fiyat artışı varsa biz de buna sektör olarak tabi ki karşıyız. Ancak bu işin tarihçesine baktığımız zaman, bundan ister 3 yıl ister 1 yıl, ister 10 yıl öncesine baktığınızda, istatistiksel açıdan Ramazan’ın birinci haftasında fiyatlar hep yükselmiştir, çünkü insanlar Ramazan ayı için daha çok ürün yapıyorlar, ikinci ve üçüncü haftasında fiyatlar düşer düşer, Ramazan’ın son haftası Bayram Haftası olacağı için insanlar torunları, çocukları misafirleri için baklava, börek, pasta, çörek yapar, yani tüketim artar ve fiyatlar yükselir, sonra da tekrar düşer. Dolayısıyla hükümet biraz aceleci davrandı. Biz tüketici ayağını bilemeyiz, market fiyatlarını bilemeyiz, zaten rekabet kurumu kanununa göre de fiyat konuşulmuyor, konuşamıyoruz. Üretici ayağında ise kümesten çıkış fiyatına bakıyoruz. Çıkış fiyatlarında bir anormallik yok, bir önceki haftaya göre 10 kuruş artmış, o kadar” ifadelerini kullandı.
“AMERİKA’YI DA AVRUPA’YI DA KAYBEDERİZ”
“İhracat Türkiye’de arz azalması yaratır mı” sorusunu yanıtlayan Girit, “Üretimde Türkiye dünyanın ilk 10 ülkesi arasında, yani 22,5 milyar adet yumurta üretiyoruz biz. Dolayısıyla Türkiye bunu ihracata rağmen, halkın rafta ulaşabileceği yumurtası var. Halkı yumurtasız bırakmayız. Bence hükümetin endişesi fiyat artışı, yani ihracat artarsa fiyat artar gibi düşündüklerini düşünüyorum. Halbuki biz toplamda bu hafta 80 tır yumurta gönderdik, biz 200 tır gönderiyorduk ve o zaman yumurta daha ucuzdu. Söylemek istediğim, fiyatın Amerika ile ilgisi yok. Ancak bu kuralı getirirseniz biz Amerika’yı da Avrupa’yı da kaybederiz” uyarısında bulundu.
“BU FON BİR AN ÖNCE KALDIRILMALI”
Girit, yetkili mercilerin nihai üreticinin ulaştığı raflardaki fiyatı denetlemesi gerektiğini belirterek, “Biz bir an önce bu fonun kaldırılması gerektiğine inanıyoruz. Türkiye’nin üretim açısından yeterli derinliği vardır, yeterli tavuk sayısı vardır. Halkı endişelendirecek bir durum yoktur. Fiyatı denetlemek zaten bizim kontrolümüzde değil, bu hükümetin görevi. Bizi, bizim çıkış, satış rakamlarımızla değerlendirir. Farklı bir şey varsa, devlet zaten gereğini yapar ama bize yaptığı bu baskıyı gönül ister ki marketlere de yapsın” diye konuştu.
