İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ve Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Dr. Cemil Tugay, İzmir’in sağlık vizyonuyla Türkiye’ye öncü olacağını söyledi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025-2029 Stratejik Planı'nda “Tek Sağlık” kavramını beş stratejik eksenden biri olarak ele aldığını belirten Tugay, “İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘Tek Sağlık’ çalışmaları kapsamında Sahipsiz Köpek Popülasyonu Yönetimi İzmir Eylem Planı, İleri Yaş İzmir Eylem Planı, yangın bölgelerinde vatandaşların katılımıyla ağaçların hayata kazandırılması gibi çalışmalar yapılıyor” dedi.
İzmir Tek Sağlık Raporu ve Eylem Planı çalışmaları başlatıldı
Birden fazla sektörün iş birliği içinde yürüttüğü programları, politikaları, mevzuatları ve araştırmaları kapsayan, toplum sağlığının iyileştirilmesini temel alan bir yaklaşım biçimi olan “Tek Sağlık” kavramı, kentin sağlık vizyonunun temelinde yer alıyor. İnsan sağlığının hayvan sağlığı ve çevre sağlığı ile bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği görüşünü benimseyen “Tek Sağlık” kavramıyla kapsamlı bir bakış açısı sunuluyor.
Bu kapsamda İzmir Planlama Ajansı (İZPA), Sağlıklı Kentler Birliği eşgüdümünde, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin "Tek Sağlık ve Yaşam Hakkı" vizyonu doğrultusunda İzmir Tek Sağlık Raporu ve Eylem Planı çalışmalarını başlattı. Bu çalışmalar, kentin sağlık altyapısını güçlendirmeyi ve temel sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesini amaçlıyor. Aynı zamanda, vatandaş perspektifinde kentsel deneyimi zenginleştirmek ve toplumsal iyi olma halini artırmak da temel hedefler arasında yer alıyor.
Kentsel Gıda Strateji Belgesi çok yakında hayata geçecek
Tek Sağlık kavramıyla yapılan çalışmalarda temel koruma, yani toplumun hastalıklara neden olan risklerle karşılaşmasını önlemek ve herkes için erişilebilir, güvenli gıda ve su sağlanması büyük önem taşıyor. Büyükşehir Belediyesi bu kapsamda Kentsel Gıda Strateji Belgesi’ni çok yakında hayata geçirecek. Başkan Dr. Cemil Tugay’a göre her şehrin bir Gıda Stratejisi oluşturması ve özellikle dezavantajlı grupları gıda çöllerine mahkûm olmaktan kurtarması gerekiyor.
“3 doz HPV aşısı uygulamasına başlayacağız”
Egzersizden suyun klorlanmasına kadar birçok başlığı barındıran birincil koruma ise Sağlığı Geliştiren Parklar projesi gibi topluma yönelik çalışmalar, HPV aşılaması, aile planlaması gibi kişiye yönelik çalışmaları içeriyor. Belediyelerin çevre ile ilgili iyileştirme programlarının tamamı bu koruma düzeyi ile ilgili. Başkan Tugay, bu kapsamda İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak ses kirliliğinin azaltılması ile ilgili Dünya Akustik Federasyonu ile iş birliği yapılarak yeni bir programa dahil olacaklarını söyledi.
Kişiye yönelik birincil koruma uygulamaları kapsamında aşılama çalışmaları önem kazanıyor. Tugay, “Dünya Sağlık Örgütü'ne üye ülkelerin yüzde 60'ında HPV aşısı sağlık sigortaları ile ücretsiz olarak yapılıyor. Türkiye’de HPV aşısı henüz SGK tarafından karşılanmıyor ve aşılanma oranı binde 9 ila yüzde 3.9 arasında. Bu çok yetersiz. Bu aşı ile serviks kanseri oranının düşürüleceğini hepimiz biliyoruz. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak aralık ayı itibariyle 18-26 yaş grubundaki ve sosyal destek sistemindeki kadınlara 3 doz HPV aşısı uygulamasına başlayacağız” dedi.
“Üreme Sağlığı Birimi’ni hayata geçireceğiz”
Birincil koruma kapsamında ücretsiz üreme sağlığı hizmeti de verilecek. Başkan Tugay, aile planlaması konusunda desteğe ihtiyacı olan pek çok kadının sahipsiz durumda olduğunu belirterek “Türkiye’de hastanesi olan tek belediye, İzmir Büyükşehir Belediyesi’dir. Aralık ayından itibaren Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu desteğini de alarak Üreme Sağlığı Birimi’ni hayata geçireceğiz ve aile planlaması başta olmak üzere üreme sağlığı hizmetlerini ücretsiz gerçekleştireceğiz. Bu da birincil korumaya örnek bir başka uygulamamız olacak” dedi.
Erken tanı ve rehabilitasyon çalışmaları
Hastalıkları belirtisiz dönemlerinde ya da belirtilerin henüz ağırlaşmadığı erken döneminde teşhis ve tedavi etmeyi kapsayan ikincil koruma uygulamaları kapsamında ise erken tanı çalışmaları var. Türkiye’nin ilk belediye hastanesi olma özelliğini taşıyan Eşrefpaşa Hastanesi ikincil koruma kapsamındaki tüm uygulamaları sunuyor.
Üçüncül koruma hizmetleri kapsamında ise rehabilitasyon çalışmaları var. Rehabilitasyon bedence ya da ruhça engelli duruma düşmüş olanların başkalarına bağımlı olmadan yaşayabilmelerini sağlamak için yapılan bütün çalışmaları kapsıyor. Başkan Tugay, birincil ve ikincil koruma gibi üçüncül koruma hizmetlerinde de, yani tüm aşamalarda yerel yönetimlerin aktif rol alması gerektiğini özellikle vurguluyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi Evde Bakım Hizmetleri Birimi de bu kapsamda kendini sürekli geliştiriyor. Kent genelinde yatağa bağımlı olduğu için sağlık kuruluşlarına gidemeyen hastalara elini uzatan Birim, oldukça önemli bir hizmet sunuyor. Yaşlı, yatalak veya engelli durumdaki vatandaşlar için hasta nakil ambulansları ve engelli araçları ile sağlık kuruluşlarına nakil hizmeti de veriliyor.
İleri Yaş Eylem Planı hazırlanıyor
Başkan Dr. Cemil Tugay’a göre yerel yönetimlerin sağlık alanında bir paydaş olması oldukça önemli. İzmir Büyükşehir Belediyesi İleri Yaş Eylem Planını da bu kapsamda hazırlıyor. Yaşlı nüfusun gün geçtikçe arttığını, bu nedenle İleri Yaş Eylem Planı çalışmalarını başlattıklarını belirten Tugay, “İzmir’de yaşlılara yönelik hizmet ve ihtiyaçların tespiti yapılarak bir yaşlı veri sistemi oluşturulmasının ardından İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerinin personel ve altyapı iyileştirmesi için çalışmalar gerçekleştirilecek. Yaşlı yoksulluğuyla mücadeleyi de gündemine alan eylem planı, yaşlıların toplumsal karar alma süreçlerine katılımı, istihdam imkânlarının geliştirilmesi ve emekliliğe uyum çalışmalarını da düzenleyecek. Yaşlıları sosyal ve kültürel etkinlikler ile spor aktivitelerine entegre etmeyi hedefleyen İleri Yaş Eylem Planı, devam eden evde bakım, evde sağlık ve rehabilitasyon, gezici sağlık hizmeti çalışmalarını desteklemeyi sürdürürken, kurumsal bakım hizmetlerinin kapasitesini de artıracak. Eylem planı kapsamında evsiz olan yaşlılarla ilgili bir sistem de geliştirilecek. Ayrıca yaşlı dostu çevrenin oluşturulması için projeler üretilecek. Planda, yaşlı ihmal, istismar ve ayrımcılığı ile mücadele edilmesi ve afet ve acil durumlarda yaşlı hizmetleri konuları da gündemde bulunuyor” dedi.
Eşrefpaşa Hastanesi’ne modern ek bina
İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi’nin kapasitesi de geliştiriliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 549 milyon liralık yatırımla hayata geçirilecek ve kentin sağlık altyapısını güçlendirecek Eşrefpaşa Hastanesi ek hizmet binasının temeli atıldı. 11 bin metrekarelik alanda 7 katlı inşa edilecek Eşrefpaşa Hastanesi ek hizmet binasının bir buçuk yılda tamamlanması planlanıyor. Hastanenin ek binasında 34 hasta yatağının yer alacağı odalar, ikinci basamak yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan yoğun bakımı, 6 ameliyat salonu, acil servis, kafeterya ve toplantı salonu yer alıyor.
Hastane aynı zamanda yeni birimlerle sürekli büyüyor.
Çağın hastalığı olan obezite ile mücadele için hastane bünyesinde Obezite Polikliniği de kuruldu.
Sağlıklı yaşam atağı
İzmir Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Toplum Sağlığı ve Eğitim Şube Müdürlüğü, kent genelinde düzenlenen etkinliklerle sağlıklı yaşam konusunda yurttaşları da bilinçlendiriyor. Devam eden Sağlığı Geliştiren Parklar, Sağlıklı Yaş Alıyorum Farkındalık Seminerleri, Dikkat Sağlık Var, Vukuatımız Eğitim, Sağlıklı Köyler, İzmir’de Sağlık Hareketi, Kadınlar Sağlıkla Yaş Alıyor adlı 7 ayrı proje, kentlilerin sağlıklı, mutlu ve uzun bir yaşam sürmelerine destek oluyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından tütünle mücadele, diyabetle mücadele, obeziteyle mücadele ve çalışma hayatı ile güvenlik kültürü konularında da atölye çalışmaları düzenleniyor. Bu atölyeler, halkın sağlık bilincini artırmayı ve sağlıklı yaşam alışkanlığı kazandırmayı amaçlıyor.
Dijital Akademi
Uzmanlar tarafından sağlık alanında bilgilendirici videoların hazırlanacağı bir Dijital Akademi kurulma hazırlıkları da sürüyor. Halka psikolojik yardım sunmak üzere Psikososyal Destek Merkezi de kuruluyor.
Sahipsiz Köpek Popülasyonu Yönetimi İzmir Eylem Planı
İzmir Büyükşehir Belediyesi “Tek Sağlık” kavramıyla sokakta yaşayan sahipsiz hayvanlarla ilgili yapacağı çalışmalar konusunda yol haritasını da belirledi. Paydaş kuruluşlarla yapılan toplantılar sonrası ortak akılla “Sahipsiz Köpek Popülasyonu Yönetimi İzmir Eylem Planı” hazırlandı.
Doğa da koruma altında
Geçen ağustos ayında Yamanlar Dağı’nda çıkan ve kentte etkili olan yangın sonrası, İZPA’nın yürütücülüğünde İzmir Büyükşehir Belediyesi Park Bahçeler Dairesi Başkanlığı ile Yeşil İzmir Gönüllüleri hareketi de yine “Tek Sağlık” kavramı kapsamında başladı. Yangından Sonra Bakım ve İzleme Vatandaş Bilim Atölyesi Programı ile saha öncesi eğitim alan gönüllüler pilot bölge olarak seçilen Karşıyaka Mutluluk Ormanı’nda çalışmalara katıldı. Ağaçların yangın sonrası durum tespitleri yapıldı ve veriler dijital ortama aktarıldı. Kurtarılabilecek ağaçlara bu çalışmalar sonrası sulama, budama, gübreleme gibi müdahalelerde bulunuldu. Yapılan çalışmalar neticesinde bölgede İzmir Büyükşehir Belediyesi sorumluluğundaki alanlarda yangından zarar gören 15 bin ağaç kurtarıldı. İzleme çalışmalarının devamı niteliğindeki atölyeyle coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak yangın sonrası alanların verileri dijital ortama aktarıldı. Tüm bu veriler Yangın Acil Eylem Planı’na altlık oluştururken, eylem planı çalışmaları İzmir Planlama Ajansı Bilim Kurulu’ndaki uzmanların ve İtfaiye Daire Başkanlığı’nın katkılarıyla hazırlanıyor.