Atık önleme konusunda farkındalık yaratmak amacıyla 18 – 26 Kasım tarihleri arasında bu yıl 15’incisi düzenlenen Avrupa Atık Azaltım Haftası’nda, "Plastik Atıksız İzmir Turizm Çalıştayı" yapıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı ile Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) iş birliği ile Urladam’da “Turizmde plastik atığa son” sloganıyla düzenlenen çalıştaya İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Şükran Nurlu, Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Doğa Koruma Direktörü Sedat Kalem, çevre örgütlerinin temsilcileri ve yurttaşlar katıldı.
Çalıştayda, WWF Plastik Atıksız Şehirler Ağı üyesi İzmir’de plastik kirliliğini önleme konusunda yapılan çalışmalar ele alındı. İzmir'de turizm sektörünün "Plastik Atıksız İzmir" eylem planına nasıl katkı sunabileceği konuşuldu.
“Çözüme kent alışkanlıklarından başlamak zorundayız”
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Şükran Nurlu, plastik atıkların doğaya verdiği zarara değindi. İçecek tüketiminde tek kullanımlık ambalajlar yerine mug bardak, termos gibi farklı ve kişisel malzemelerin kullanımının yeteri kadar yaygın olmadığını vurgulayan Şükran Nurlu, “Farklı ülke ve kültürler açısından değerlendirdiğimizde ise plastikler, kullanım kolaylığı ile hızlı şehir yaşamına yüksek uyum sağladığından günümüzde vazgeçilmeler arasında. Dünya nüfusunun yarısı kentlerde yarısı da kırsalda yaşıyor. Fakat 2050 yılına dek bu oranın yüzde 70’inin kentte, yüzde 30’unun da kırsalda yaşaması öngörülüyor. Biz doğayı korumaktan, iklim değişikliğinin etkilerini önlemekten bahsediyorsak, çözüme kent alışkanlıklarından başlamak zorundayız” dedi.
“İzmir’i model haline getirmek istiyoruz”
İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yürüttükleri çalışmalarla model olmayı hedeflediklerini söyleyen Nurlu, “Doğadaki dengeye insanlar tarafından müdahale başladığından beri ister istemez doğa da kendini ifade etmeye çalışıyor. Büyükşehir Belediyesi olarak bu dengeyi korumak için çalışıyoruz. Hem model olmak hem de İzmir’i model haline getirmek istiyoruz. İnsanlar bu şekilde yaşamaya çalıştığı sürece çevresel riskler her zaman var olacak. Kendi yaşam kanunlarımızı doğayı düşünerek revize edebilirsek, doğaya öncelik verirsek çözüme yaklaşabiliriz” diye konuştu.
“Denizlerdeki plastik atıkların yaklaşık yüzde 80’i kara kaynaklı”
Doğa Koruma Direktörü Sedat Kalem de dünyanın en büyük doğa koruma ağı olan WWF Türkiye Ofisi olarak, doğaya karışan plastiği sıfırlamayı hedeflediklerini belirtti. Her yıl dünya denizlerine milyonlarca ton plastiğin karıştığını anımsatan Sedat Kalem, “Bu sayı giderek artıyor. 2018’de 8 milyon tondu. Denizlerdeki plastik atıkların yaklaşık yüzde 80’i kara kaynaklı. Bunların da büyük kısmı kentsel alanlardan akarsular yolu ile denizlere ulaşıyor. Bu gidişle yakın gelecekte dünya denizlerinde balıktan çok plastik olacağı söyleniyor. Her türlü deniz canlısı plastik yutuyor. Bugüne kadar 2 bini aşkın türün doğal ortamlarında plastik kirliliğine maruz kaldığı belirlendi. 297 türde bariz etkiler görüldü. Bunların yüzde 88’inin olumsuz etkilendiği ortaya çıktı. Deniz kuşlarının yüzde 90’ı ile deniz kaplumbağalarının yüzde 52’sinin plastik yuttuğu tahmin ediliyor. Haftada bir kredi kartı kadar da plastik insan vücuduna giriyor. Plastik üretiminin 2040 yılına kadar iki kattan fazla denizlerdeki plastik kirliliğinin ise üç kat artması bekleniyor. Bu büyük sorunun önüne geçmek ve 2030’a kadar doğaya karışan atıkları sıfırlayacak şehirler arıyoruz” dedi.
“İzmir ve turizm sektörü çözümün şampiyonu olabilir”
Fransa’nın Nice kentinden sonra İzmir’in de Plastik Atıksız Şehirler ağına katıldığını hatırlatan Kalem, şunları söyledi: “İzmir’de başlatılan bu sürecin ve yatırımların kararlılıkla devam ettirilmesi ve Plastik Atıksız Şehir olma yolunda hazırlanan eylem planının etkin şekilde hayata geçirilmesi çok önemli. İzmir ve turizm sektörü, çözümün şampiyonu olabilir. Bu başarının meyvesi gösterilecek çabaya değecek. Ve belki de İzmir’in 9 Eylül’den sonra Türkiye sunabileceği yeni bir kilometre taşı olabilir.”
Plastiğe alternatif ürünler
Çalıştayda katılımcılara dayanıklı organik kahve kabuğundan üretilen ve bulaşık makinesinde yıkanabilir özellikte tasarlanan termosta kahve ikram edildi. Yine İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Grand Plaza tarafından işletilen Bostanlı’daki Yasemin Kafe’de de plastik kullanımını azaltmak için soğuk sandviçler, streç film yerine, doğal balmumu kumaşlarla sunuldu. İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı Sıfır Atık Planlama ve Katı Atık Değerlendirme Tesisleri Şube Müdürlüğü’nde görevli Eda Kövenç Uçar, “Avrupa Atık Azaltım Haftasına özel olarak plastik atıklara alternatif üretmek istedik. Balmumu kağıtları bunun bir örneği. Sandviçler, balmumu kağıtlarına sarılı şekilde satılıyor. Balmumu kağıdı yaklaşık 100 kez yıkayıp yeniden kullanım olanağı sunuyor. Streç film veya buzdolabı poşetine alternatif bir seçenek” dedi.