Terastiodontosaurus marcelosanchezi adı verilen bu yeni tür, yaklaşık 50 milyon yıl önce Eosen döneminde yaşadı. Tunus'un Djebel Chambi Ulusal Parkı'nda bulunan fosiller, bu dev sürüngenin varlığını ortaya koyuyor.
YENİ TÜR: TERASTIODONTOSAURUS MARCELOSANCHEZI
Keşfedilen yaratık, Kuzey Afrika'daki Djebel Chambi Ulusal Parkı'nda yapılan son saha çalışmaları sırasında ortaya çıkarıldı. Görünümü, Frank Herbert'in bilim kurgu romanı "Dune"da bahsedilen ünlü "kum solucanları"na benzetildi. Terastiodontosaurus marcelosanchezi, tahmini olarak 1 metreden fazla uzunluğa sahipti ve bu da onu şimdiye kadar bilinen en büyük solucan kertenkele yapıyor.
SOLUCAN KERTENKELELERİ VE ÖZELLİKLERİ
Solucan kertenkeleleri veya amfisbenler, tipik olarak uzuvsuz, solucana benzeyen ve hem soyu tükenmiş hem de yaşayan birçok türü içeren bir sürüngen grubudur. Genellikle yer altında yaşayan bu canlılar, uzamış vücutları, azalmış veya hiç olmayan uzuvları, ilkel gözleri ve sert, halka benzeri pullarıyla yer altı yaşamına uyum sağlamıştır. Hem baş hem de kuyruk yönünde hareket etmelerini sağlayan özel kaslara ve böcekler ile küçük omurgasızlarla beslenmek için güçlü çenelere sahiptirler.
"AMFİSBEN STANDARTLARINA GÖRE BÜYÜK BİR TÜR"
Çalışmanın baş yazarı Georgios Georgalis, "Bu boyut, amfisben standartlarına göre büyüktür; çünkü bu, çoğunlukla uzuvsuz olan kertenkeleler, nispeten küçük ve orta boyutludur ve zamanlarının çoğunu yer altında geçirirler" dedi.
FOSİLLER VE ARAŞTIRMA BULGULARI
Terastiodontosaurus'un tanımlaması, farklı boyutlardaki en az 11 bireyin çene ve omur fosillerine dayanıyor. Modern akrabalarının aksine, bu tür muhtemelen zamanının çoğunu yer yüzeyinde geçirdi. Araştırmacılar, güçlü çeneler ve kalın diş minesi gibi dental özelliklerin, bu canlının salyangozlarla beslendiğini ve çeşitli salyangoz kabuklarını zorlanmadan kırabilecek kapasitede olduğunu gösterdiğini belirtiyor.
Georgalis, "Görsel olarak, hayvanı 'Dune' bilim kurgu romanları ve film uyarlamasındaki 'kum solucanı' olarak hayal edebilirsiniz. Diş yapısı ve alışılmadık derecede kalın mineye dayanarak, hayvanların çenelerinde muazzam kas gücüne sahip olduklarını çıkarabiliriz" dedi.
DEV SOLUCANLARIN EVRİMİ
Fosillere dayanarak, Terastiodontosaurus'un tahmini kafatası uzunluğu 5 santimetreden fazladır. İlgili türlerle karşılaştırıldığında, bu onu şimdiye kadar bilinen en büyük solucan kertenkele yapar. Çalışmanın ortak yazarı Krister Smith, "Eğer solucan kertenkeleler yılanlar kadar büyüyebilseydi, yeni tür Titanoboa ile karşılaştırılabilir olurdu; bu yılan yaklaşık 13 metre uzunluğundadır yani en yakın akrabalarından önemli ölçüde daha büyük" dedi.
Bu dönemdeki yüksek sıcaklıklar, farklı sürüngen gruplarında büyük boyutları teşvik etmiş görünüyor. Çalışma, Terastiodontosaurus'un, Kuzey Afrika'ya özgü günümüz dama tahtası solucan kertenkelesi ile yakından ilişkili olduğunu gösterdi. Her iki tür de Trogonophid olarak bilinen küçük bir solucan kertenkele ailesine ait.
Araştırmacılar, üst çenede büyük bir diş ve düz azı dişleri gibi "aşırı" ve "benzersiz" dental özellikleri belgeleyerek, Terastiodontosaurus'u yeni bir solucan kertenkele türü olarak tanımladılar.