Hale Halime YILDIRIM / GÜNDEME BAKIŞ – Ramazan Bayramına sayılı günler kaldı ancak enflasyon ve azalan alım gücü bayrama da damga vurdu. İzmirlilerin bayram öncesi çocuklarına bayramlık almak için gittikleri Kemeraltı boş kaldı, esnaf iş yapamadı. Bayramın ana ikramlarından olan baklava bile alıcı bulamadı. Halk arasında ‘Şeker Bayramı’ olarak adlandırılan Ramazan Bayramı şeker satışları bile geçtiğimiz yılların çok altında kaldı.
İZMİR ODA BAŞKANI ESEN: “BAYRAMIN TADI KAÇTI”
Turizmciler “Bayram bereketiyle geldi” derken, bayramın simgesi haline gelen “Baklavacılar” ise enflasyondan ve bayramda dahi iş yapamamaktan şikayetçi. İzmir Şekerciler ve Pastacılar Odası Başkanı İlhan Esen, eskiden verilen tepsi tepsi baklava siparişlerini hatırlattı. Esen, “Bayram için şeker alan da çok kalmadı, bayramların tadı kaçtı” dedi.
“BAKLAVANIN FİYATI BİN TL”
Her sektörde olduğu gibi baklava sektöründe de önlenemeyen enflasyonun belleri büktüğünü anlatan Başkan Esen, her bütçeye uygun üretim yapabilmek için 3 ayrı sınıfta baklava ürettiklerini kaydetti. “Birinci sınıf baklava, Antep baklavasıdır. Sade yağlı ve fıstıklı baklavaların maliyeti çok yüksek, bu sınıf 600 TL’den başlıyor, 1000 TL’ye kadar çıkıyor. Orta segment aileler için ürettiğimiz baklava ise 300 TL ila 600 TL arasında değişiyor. Bir de üçüncü sınıf baklavamız var, bu da 250 – 300 TL bandında satışa sunuluyor” dedi.
“ESKİDEN TEPSİ TEPSİ SİPARİŞ ALIRDIK”
“Eski bayramları arıyoruz” diyen Esen, “Günler öncesinden tepsi tepsi sipariş verilirdi, şekerden ziyade daha çok baklava tercih edilirdi. Artık tepsi olayı bitti, alabilen yarım kilo, 1 kilo baklava alıyor” diye konuştu.
“ESKİ BAYRAMLARI ARIYORUZ”
Maliyetlere dikkat çeken Esen, “Lokum alınıyor, cam şeker, çikolata alınıyor ama hepsinin maliyeti yüksek. Bu maliyetleri esnaf yükseltmiyor, girdi maliyetleri yükseliyor. Elektrik, doğalgaz, kira işçilik giderleri, vergi, stopaj arttığı için ürünün de fiyatı artıyor. Vatandaşa da pahalı gelebiliyor ama biz eski bayramları arıyoruz” ifadelerini kullandı.
“BAYRAMLAR BAYRAM OLSUN SİTİYORUZ”
Esen, değişen tercihlere de değinerek, “Eskiden bayramın tadı bir arada olmaktı, bayramı bayram eden büyüklerin evinde toplanılmasıydı ancak son zamanlardaki tatiller uzun olduğu için insanlar artık büyüklerin evinde toplanmaktan ziyade tatil planlıyorlar. Ondan dolayı aile toplantıları azaldı ama bu sene uzun tatil olmayacak, bayram tadı bu defa yaşansın diye ümit ediyorum. Biz esnaf olarak herkese daha hesaplı, uygun ürünler vermek istiyoruz. Aslında daha da yüksek olması gereken fiyatları daha alta çekiyoruz, herkes tatlı yesin, bayramlar bayram olsun, çok satalım az kazanalım mantığıyla elimizden geleni yapıyoruz” dedi. Esen İzmirlilere, “Tatlı, baklava, şeker, lokum alınacaksa bilindik mahallenin esnafından alınmalı” çağrısında bulundu.
“O KIRMIZI RUGAN AYAKKABILAR ARTIK YOK”
İzmir’de bayram denilince akla gelen mekan ise Tarihi Kemeraltı Çarşısı olurdu. Aileler bayram öncesi çocuklarına bayramlık almak için Kemeraltı’nın Arnavut kaldırımlı sokaklarını dolaşır, kız çocuklarının tutkusu kırmızı rugan ayakkabılar ile erkek çocuklarının vazgeçilmezi ışıklı spor ayakkabılar dükkanların vitrinlerini doldururdu. Kemeraltı’na gelenler, çarşının göbeğinde bulunan kolonyacıyı unutmaz, cami minaresi görünümlü süslü camlara doldurulmuş turuncu, yeşil kolonyalar, misafirlere ikram edilmek için evdeki yerini alırdı. Kemeraltı’nın sokakları tıklım tıklım olur, insanlar elleri kolları poşetlerle dolu ayrılırdı çarşıdan.
KEMERALTI ESNAF DERNEĞİ BAŞKANI GİRGİN: “KİMSENİN ALIM GÜCÜ YOK”
Kemeraltı’na belki eski günleri yad etmek belki anılarını tazelemek belki de Kemeraltı’nı yaşatmak isteyenler bayram öncesi çarşının yolunu tutsa da, Tarihi Kemeraltı Çarşısı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin, alım gücü her gün daha çok düşen vatandaşın çarşıdan bomboş ayrıldığını anlattı. “O kırmızı parlak ayakkabılar artık yok” diyen Girgin, “Kimsenin alacak gücü yok. Ailelerin kendi ihtiyaçlarını görmekle ilgili telaşları var. Gerçekten ‘Nerede o eski bayramlar’ı her geçen yıl daha çok hissediyoruz. İnsanların alım gücü düştü, kenara koyabilecekleri paraları yok, insanların borcu çok. En büyük şansımız havaların iyi gitmesi. Bu bayramı da çok sakin geçireceğiz maalesef. Bayram alışverişini de beklemeyeceğiz, belki son birkaç gün gençler alışveriş yapar diye düşünüyoruz ama orta yaş ve üstü bu bayramı da es geçecek” dedi.
“SIFIRDAN BAŞLAYALIM’ NOKTASI”
Kemeraltı esnafının da zor günler geçirdiğini vurgulayan Girgin, “Çarşıda esnafa yarayan bir hareket yok. Bayramlar bizim açığımızı kapatma aylarıdır, giderlerimiz çok yüksek, bunlar önlenmediği ve alım gücü artmadığı sürece düzelmez. Herkes kendi karından fedakarlık yapıyor. Herkesin ‘nereden sıfırdan başlayayım’ dediği noktadayız, kiralar çok arttı, maliyetler arttı, çarşıya girecek olan para insanların cebinde yok” açıklamasında bulundu.
“KENDİ TORBALARIYLA GELİP, KENDİ TORBALARIYLA GİDİYORLAR”
Girgin konuşmasını şöyle tamamladı:
Açık hava çarşısı olduğumuz için insan var ama insanlar ellerinde kendi torbalarıyla Kemeraltı’na gelip kendi torbalarıyla Kemeraltı’ndan çıkıyor.