Hale Halime YILDIRIM / GÜNDEME BAKIŞ - Ege Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, mevsim normallerinin üstünde seyreden ve bazı bölgelerde don yaşanmasına sebep olan iklim değişikliğinin, meyve ve sebze rekoltesine etkisini anlattı. Rekolte düşüklüğünün ihracat hedeflerinin gerçekleşmesine çok yansımayacağını ancak yurtiçi fiyatlarını artıracağını dile getiren Uçak, “İklim değişikliğinden dolayı üretici de tüketici de etkilendi, zarar gördü. Çünkü fiyatlar yükseliyor, rekolte düşüyor. Şubat ve Mart aylarında 27 derecelere çıktı hava sıcaklığı ve sıcaklığı 25’in üzerinde yaşadığımız günlerden sonra havanın eksi 3’lerden eksi 17 derecelere kadar düştüğü bölgelerimiz oldu. Bölgeleri sürekli araştırıyoruz, korkunç bir durum yaşadık” dedi.
“1984 YILINDAN BERİ BÖYLESİNİ GÖRMEDİM”
“Rekolte ciddi anlamda düşük olacak bu belli, erkenci kayısı, erkenci erik yok” diyen Uçak, “Kiraz hasadı vardı Manisa’da üreticiler ovada ciddi anlamda ürünün etkilendiğini söyledi. Taze üzüm soruyoruz, yaş üzüm hazırlayan bölgelerde ciddi hasar yok ama kuruya hazırlanan üzüm bölgelerinde çok zarar var. Bu da ürünü tüketicinin pahalıya tüketeceği ve ihracatçının da pahalıya satacağı anlamına geliyor. Yurtdışında rekabet şansımız olacak mı olmayacak mı bunu bekleyerek göreceğiz. Isparta’da belli bölgenin dışında elma yok, ben 1984 yılından beri bu işi yapıyorum, ilk defa böyle bir soğukla karşı karşıya kaldım. Daha önce Seferihisar’da eksi 10’ları gördük ama sadece belli bölgede oluyordu, bu defa çok büyük alanlarda yaşadık ve çok etkilendik. Yüzölçümü çok geniş. Soğuktan dolayı görülmemiş bir rekolte düşüklüğü var. Seralar hariç, açıktaki ürünler gitmiş halde. Belki ağaçlar bile kuruyabilir. Ağaçlar kuruduysa yeniden dikmek gerekir” ifadelerini kullandı.
“HEDEFİMİZ 1 MİLYAR 450 MİLYON DOLARLIK İHRACAT”
Ege Bölgesi İhracat hedefleri doğrultusunda bilgi veren Uçak, “Biz 2024 yılında Ege’de ihracat rakamlarımız kapsamında aşağı yukarı tahmin ettiğimiz rakamlara yaklaştık. 1 milyar 350 milyon dolar açıklamıştık. 1 milyar 314 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik fakat beklentilerimiz çok daha fazlaydı. 2025 yılı hedefimiz 1 milyar 450 milyon dolardı, şu anda İzmir çevresinde ciddi zarar görülmemekte sadece erkenci sert çekirdekli meyvelerde var. İhracat hedeflerimizi etkileyeceğini sanmıyorum” diye konuştu.
“SERT ÇEKİRDEKLİ MEYVELERİN FİYATI ARTACAK”
Ege Yaş Meyve ve Sebze Üreticilerinin ekonomik krizden nasıl etkilendiğine ilişkin soruları yanıtlayan Uçak, “Pandemi döneminde tarım üretimi ve ihracatında çalışan arkadaşlarımız hiçbir şeyden etkilenmedi. Bakanlığımızın aldığı tedbirlerle süreç çok iyi yönetildi. Üretim de ihracat da çalıştı, sadece Kapıkulede sorun yaşandı ve tampon bölgeler oluşturularak sorun hemen çözüldü. Şu anda tabi ki girdi maliyetleri artıyor ve artmak da zorunda, bu üreticinin de tüketicinin de elinde değil. Tüketici ucuz tüketmek ister, üretici emeğinin karşılığını almak ister, hava şartları, rekolte düşüşü derken fiyat artıyor. Sert çekirdekli meyvelerde fiyatların yükseleceğini öngörüyoruz” açıklamasında bulundu.
“TARIMDA GENÇLERİ DESTEKLİYORUZ”
Hayrettin Uçak, kırsaldan kente göçe ve gençlerin tarımdan uzaklaşmasına yönelik de açıklamada bulunarak, “Tarım sektöründen kopuşlar var, gençlerimiz tarımı benimsemiyor. Herkes şehre gelip masa başında çalışmak istiyor. Tarım genç nesle zor gelmeye başladı. Bakanlığımızın da bu kapsamda çalışmaları söz konusu, genç kesimi üretim bölgelerinde tutmaya yönelik. Biz de 2 dönem üniversite mezunlarını çağırarak, hocalarımızla beraber eğitim verdik. Katılım sağlayan arkadaşlarla hala görüşüyoruz, tamamen üretime ve tarıma dönük çok güzel şeyler yapıyorlar, biz de gururlanıyoruz. Bu projeyi devam ettireceğiz” ifadelerini kullandı.
“FİYAT YÜKSEK OLUNCA ÜRÜN SATAMIYORUZ”
Döviz ve ihracat arasındaki ilişkiye yönelik sorulara yanıt veren Uçak, “Biz aslında dövizin çok artmasında yana değiliz, enflasyon ve döviz artışı entegre olursa biz de yurtdışında rakiplerimizle rekabet edip, ihracatımıza devam edeceğiz. Dövizin artması tabi ihracatçıya fayda sağlıyor, fiyat verirken karşı taraf bize ‘döviz düştü, fiyat düşür’ diyor, düşürmezsek rekabet edemiyoruz. Fiyat yüksek olursa ürün satamıyoruz. Üretici de yurtdışına kaçıyor” dedi.
“FUARIN YURTDIŞI KATILIMCILARINI ÇOĞALTACAĞIZ”
İnterfresh Eurasia Fuarını Antalya’dan İzmir’e taşıyan Uçak, “Biz 3 sene Antalya’da bu fuara katıldık hem bireysel hem de kurumsal olarak. Son yıl memnuniyetsizlik olduğunu gördük, ortam çok düzenli değildi. Fuar şirketinin CEO’su da ‘İzmir’de mi yapsak’ deyince, biz de davet ettik ve destek vereceğimizi söyledik. 2024 yılında fuarı İzmir’de kurduk ve herkes mutlu oldu, hem katılımcılar, hem üreticiler hem de ihracatçılar. Yurtdışından katılan 45 -50 firma vardı. Onlar da bizlere ciddi anlamda katkı koydu. Bu sene çok daha iyi olacak, ilk yılda hiç beklemediğimiz bir aksiyon gördük, yurtdışından davetlileri çoğaltacağız bu sene” diye konuştu.
